Bij de vraag aan Hanneke Tutupoly (onze specialist spraakherkenning advocatuur) wat een vrederechter doet schrijft ze dit:
“Vrederechter? naar mijn gevoel een begrip uit het jaar nul. Maar als ik snel zoek, een soort Rijdende Rechter maar dan zonder tv-programma?”
Dat maakt het nog interessanter om uit te zoeken wat een vrederechter nu precies doet en of deze nog wel in Nederland aanwezig is.
Vrederechtspraak, weer wat anders?
Wat is het verschil met Justice of the Peace?
Wat doen ze eigenlijk in het Vredespaleis?
Is de vrederechter in Nederland vervangen door een buurtbemiddelaar?
Wikipedia:
Het vredegerecht en de vrederechter in deze betekenis komen alleen nog voor in België, Luxemburg en Zwitserland. In Frankrijk zelf is de vrederechter in 1958 afgeschaft. Ook Nederland en delen van Duitsland en Italië waar de Code Napoléon tijdens de Franse bezetting begin negentiende eeuw was ingevoerd kenden korte of langere tijd het instituut van de vrederechter. In Nederland werden vrederechter en vredegerecht in 1838 vervangen door de kantonrechter en het kantongerecht.
Vrederechter in België:
De vrederechter in België is een “laagdrempelige” rechter, degene die het dichtst bij de burger staat.
Een vrederechter is een rechter die bevoegd is om geschillen te beslechten die betrekking hebben op het dagelijks leven van burgers. De vrederechter behandelt zaken zoals huurgeschillen, burenruzies, erfeniskwesties, consumentenzaken en kleine schadeclaims. De vrederechter probeert eerst een minnelijke schikking te bereiken tussen de partijen, maar als dat niet lukt, doet hij of zij een uitspraak die bindend is voor beide partijen. De vrederechter is de laagste rechterlijke instantie in België en is gevestigd in het kanton waar de zaak zich afspeelt.
De procedure voor de vrederechter is eenvoudig, snel en goedkoop.
De vrederechter neemt kennis van alle vorderingen waarvan het bedrag de 5.000 euro niet te boven gaat. Er zijn echter een aantal uitzonderingen op die “algemene” bevoegdheid. Lees verder
Vrederechter in Nederland:
Een vrederechter in Nederland was een alleensprekende rechter die in de periode van 1811 tot 1838 recht sprak. Hij werd daarbij geholpen door een griffier. Zijn belangrijkste taak was te proberen om tot een schikking te komen tussen de partijen.
Deze partijen mochten geen procedure voor een hogere rechtbank beginnen, zoals bij de Rechtbank van Eerste Aanleg, zonder eerst een poging tot schikken bij de vrederechter te hebben gedaan. Daarnaast sprak hij recht in zaken betreffende roerende goederen met een waarde van, in de Franse tijd, hooguit 100 francs, over schade aan gewassen, grenzen van landerijen, onderhoud van onroerend goed, arbeidsovereenkomsten, belediging, vorderingen e.d. Daarnaast trad hij op in familie- en erfrechtelijke zaken, zoals bij familieberaad, verzegeling en ontzegeling van boedels ten behoeve van de rechtmatige erfgenamen, benoemingen van curatoren en voogden, het opmaken van aktes van bekendheid, enz. Van hem werd verwacht recht te spreken naar redelijkheid. De vrederechter was wel rechter van beroep, maar niet per se jurist. Er was per kanton één Vredegerecht. De vrederechter had twee plaatsvervangers.
Thans is de rechter die zetelt in de rechtbank voor de sector kantonzaken de Nederlandse magistraat die de functie vervult die het dichtst hierbij aanleunt.
Wat is het verschil met Justice of the Peace?
Veel landen met een rechtstelsel gebaseerd op common law kennen functionarissen met de naam Justice of the Peace. Hoewel dit letterlijk hetzelfde betekent als 'vrederechter', is dit een fundamenteel verschillend instituut. De rechtbank die het dichtste aansluit bij het begrip 'vredegerecht' is het small claims court.
Wat doen ze eigenlijk in het Vredespaleis?
Het Vredespaleis in Den Haag is een van de bekendste gebouwen van Nederland. Het is de zetel van het Internationaal Gerechtshof, het Permanent Hof van Arbitrage en andere internationale organisaties die zich bezighouden met vrede en recht.
Leuke video uit 2013, voor het 100 jarig bestaan met een kijkje in het paleis. https://youtu.be/HB_M6ROGiqs
Het Vredespaleis werd gebouwd tussen 1907 en 1913 met geld van de Amerikaanse filantroop Andrew Carnegie. Hij wilde een plek creëren waar internationale geschillen op vreedzame wijze konden worden opgelost. Het gebouw is versierd met symbolen van vrede, gerechtigheid en samenwerking.
Het Vredespaleis is de thuisbasis van twee belangrijke internationale gerechtelijke instanties: het Internationaal Gerechtshof (IGH) en het Permanent Hof van Arbitrage (PHA).
Door aanwezigheid van het Visitors Centre, haar Bibliotheek en de Haagse Academie voor Internationaal Recht is het Vredespaleis een plek waar je kunt leren, ontdekken en inspireren over vrede en recht in de wereld.
Is de vrederechter in Nederland vervangen door een buurtbemiddelaar?
Nee, niet echt. Een buurtbemiddelaar is iemand die helpt om conflicten tussen buren op te lossen. Een buurtbemiddelaar is geen rechter of politieagent, maar een onpartijdige en onafhankelijke persoon die luistert naar beide partijen en hen begeleidt naar een oplossing die voor iedereen acceptabel is. Een buurtbemiddelaar kan bijvoorbeeld ingeschakeld worden bij overlast, ruzie, geluidshinder, pesterijen of andere problemen die de leefbaarheid in de buurt verstoren. Een buurtbemiddelaar werkt meestal op vrijwillige basis en heeft een speciale training gevolgd om te leren hoe hij of zij conflicten kan hanteren.
Een buurtbemiddelaar met rechten is een Burenrechter
Wat is de Burenrechter?
De Burenrechter is een rechter die ter plekke een geschil tussen buren beoordeelt en tracht partijen tot elkaar te brengen. Het kleinschalige experiment is in oktober 2014 gestart bij de rechtbanken Midden-Nederland en Oost-Brabant om conflicten tussen buren op te lossen. Inmiddels wordt er ook gewerkt met een Buurtrechter in Amsterdam ZuidOost (Buurtrechter Venserpolder) en met een Wijkrechter in Den Haag.
Werkwijze Burenrechter
De nieuwe Burenrechter probeert te bemiddelen om zo tot een duurzame oplossing van het conflict te komen. Naar verwachting kunnen burenruzies, over bijvoorbeeld schuttingen of huisdierenoverlast, zo sneller worden opgelost. De procedure duurt drie maanden.
De werkwijze lijkt op die van de Rijdende Rechter. Na de uitspraak is geen hoger beroep mogelijk, tenzij van te voren is afgesproken dat dit wel mogelijk is.
