Spraakherkenning voor doven en slechthorenden, kan dat?

Een gehoorprobleem, doof of slechthorend dan heb je baat bij spraakherkenning. En ook of juist de familie en vrienden kunnen beter communiceren.

Niet alleen Siri of Dragon Dictation op de iPhone, maar ook of juist Dragon Professional op een laptop, computer of tablet geeft weer mogelijkheden tot communiceren. 

In Nederland zijn er 15.000 mensen die doof worden geboren of op jonge leeftijd doof worden.

Sinds 2005 gaan de NVVS en de Nationale Hoorstichting ervan uit dat er in Nederland ongeveer 1,5 miljoen doven en slechthorenden zijn. 

Een kwart van de zestigjarigen heeft een gehoorverlies van 35 decibel (dB) (licht slechthorend) of meer. Met 85 jaar is dat opgelopen tot maar liefst driekwart.

In Nederland kun je bij veel logopedisten een training volgen in spraakafzien. De meeste logopedisten geven de voorkeur aan de term 'spraakafzien', boven 'liplezen'.

Liplezen ter ondersteuning van wat je hoort, is vooral een kwestie van aandacht. Goed kijken naar de mond van de spreker en wat je ziet, combineren met wat je hoort.

Wanneer je de spreker niet, of bijna niet kunt horen, is liplezen een stuk moeilijker. Misschien kun je de spreker niet horen omdat deze heel zacht spreekt, omdat er veel omgevingslawaai is, of omdat je doof bent. 

Gebarentaal is een echte taal. Deze taal is verschillend binnen Nederland en daarbuiten. Er zijn meer dan 30 gebarentalen in de wereld. Gebarentaal bestaat uit een aantal elementen.

Die elementen kunnen op verschillende manieren worden gecombineerd. In een gebarentaal kan verschillende informatie tegelijkertijd worden overgedragen.

De vorm van de hand, mimiek in gezicht en de beweging bevatten verschillende informatie en worden gelijktijdig weergegeven. In een gesproken taal wordt alles achter elkaar uitgesproken.

Gebarentaal leren is niet eenvoudig. Wanneer men op latere leeftijd doof of slechthorend wordt, is het bijna onbegonnen werk.

Google heeft een kleine chip ontwikkeld die gebarentaal herkent. Dit jaar wordt de software vrijgegeven voor ontwikkelaars. Info van nu.nl

Een aantal jaren geleden heeft Cedere met studenten van Saxion een start gemaakt voor het ontwikkelen van een apparaat waar spraakherkenning op aanwezig is.

Opmerkelijke uitkomsten uit het vooronderzoek:

• Vaak is er een taalachterstand bij een vroeg-dove
• Veel woorden worden niet herkend en men weet de betekenis niet
• Engelse woorden zijn minimaal aanwezig in het vocabulaire

Doventolk zou een oplossing bieden, we zien dat veel op televisie, echter voor een ICT-opleiding is geen doventolk beschikbaar die alle schooluren Rob kan ondersteunen.

Rob is doof, al vanaf zijn geboorte. Hij is jong en energiek en beslist niet dom. Zijn woordenschat is goed ontwikkeld, alleen zijn spraak is achtergebleven.