Spraakherkenning bij kinderen anders dan bij volwassenen?

Spreken kinderen anders dan volwassenen? Of is er alleen een hoger stemgeluid?

Is spraakherkenning van kinderstemmen anders dan van een vrouw of man? Hoe gaat Dragon daar mee om?

Hoe werkt de stem?

Wat is het verschil tussen mannenstem, vrouwenstem en kinderstemmen?

Spraak bestaat uit trillingen en deze trillingen worden door je stembanden gemaakt. De trillingen verlaten je keel, langs je tanden en wangen waardoor ze van vorm kunnen veranderen. Bijvoorbeeld door de stand van je mond te veranderen komen de klanken anders naar buiten. Het stoten van de trillingen tegen mond, tanden en wangen noemen we reflecties.

Stembanden van de vrouw zijn korter dan bij de man

Een vrouw heeft kortere stembanden en een kleiner mond-keelkanaal, waardoor de spraak van vrouwen anders is dan bij mannen, niet alleen hoger.

Bij transgenders worden de stembanden wel eens ingekort om de zware stem te veranderen. Ze noemen deze operatie phonosurgery.

Soms trainen transgenders met behulp van een logopediste de stem naar een ander niveau.

Stembanden van een kind zijn nog korter dan van de vrouw

Een kind heeft kortere stembanden waardoor de toonhoogte nog hoger ligt dan bij volwassenen. Ook het mond-keelkanaal van kinderen is kleiner waardoor de reflecties weer anders zijn.

Maar er is meer. Kinderen hebben gemiddeld een minder goed ontwikkeld taalgevoel en dus is hun woordgebruik anders. Ze gebruiken andere woorden en knopen woorden soms op een andere manier aan elkaar. De woordenschat is anders en daarom moet het lexicon van Dragon worden aangepast.

Hoe gaat spraakherkenning om met de verschillende stemmen?

De grondtoon van een kinderstem ligt rond de 300 Hertz. In de puberteit worden de stemmen lager. Bij vrouwen zakt de grondtoon naar zo’n 200 Hz, bij mannen wordt de stem nog lager: gemiddeld 100 tot 125 Hz. Een grondtoon is de laagste frequentie van een persoon.

Deze verschillen worden veroorzaakt door fysieke eigenschappen (de vorm en omvang van je stembanden), maar ook door hoe je je stem gebruikt.

De moderne spraakherkenners, Dragon Google en Siri, zijn getraind op volwassenen en hebben daarom moeite met de spraak van kinderen. Om kinderspraak te trainen is voldoende data nodig.

Data wordt verkregen door veel kinderen te laten voorlezen en spreken. Deze data wordt geanalyseerd op geluid en woordgebruik.

Ook woorden zoals “loser” of “wow” komen dan daarin voor. Het is een kostbare zaak om een speciaal spraakprofiel te maken voor kinderen.

Kinderen gebruiken meer straattaal. Lees de blog over straattaal.

Spraakherkenning van Dragon kan met kinderstemmen omgaan. Het kan beter, onderzoek is gestart.

Bij het installeren van Dragon Individual wordt je gevraagd of je de data wilt sturen naar Nuance voor onderzoek en verdere ontwikkeling. Wanneer de gebruiker jong is en je de data wilt laten gebruiken voor onderzoek, help je mee met het ontwikkelen van speciaal kinderprofiel.

Is veiligheid van belang of worden vertrouwelijke gegevens gebruikt, dan adviseer ik om de optie “Verzamel gegevens voor optimalisatie” niet aan zetten. Of bij de instellingen uit te zetten. Bij de nieuwere versie staat deze functie standaard uit, bij de oudere versies staat deze optie standaard aan. Dragon Medical heeft bijvoorbeeld deze functie standaard uit staan, wat begrijpelijk is.

Wat kun je zelf doen om de stemherkenning te verbeteren?

Er is geen Dragon Kinderversie. Bij de oudere Dragon versies werd tijdens het installeren de leeftijd van de gebruiker gevraagd. Wat tijdens trainingen wel eens blozende mensen gaf. Gelukkig kon je ook 'Zeg ik niet' aanvinken..

Bij Engelse versies werd tevens de vraag gesteld of de Dragon-gebruiker een kind was. Aan de hand van deze beginvragen stelde Dragon zijn startherkenning vast. Een kinderspraakprofiel of volwassen man of vrouw. Na het lezen van een verhaaltje werd de stemherkenning geoptimaliseerd.

Vanaf versie 15 is het voorleesverhaaltje niet meer aanwezig en train je spraakherkenning door deze veel te gebruiken en juist te corrigeren. Dan leert het pakket goed de nieuwe stem te herkennen en door de correcties wordt zij slimmer. Dus aan het werk!