Af en toe lees je een artikel dat je meteen boeit, soms ben je meteen getriggerd.
Ik mag van mezelf zeggen dat ik tot de categorie taalfreak hoor; ik kan daarin zo fanatiek zijn dat de term “taalnazi” niet misplaatst is.
Laat mij een tekst zien waar veel spel- of grammaticale fouten in staan en ik kan me erover opwinden dat mensen niet doorhebben dat ze de fout ingaan. Leren ze dan niet meer op school? Is het puur
gemakzucht?
* door Hanneke Tutupoly
Foutloos taalgebruik elitair?
Een artikel dat ik onlangs in de Volkskrant las was voor mij een eyeopener. Hier werd de vraag gesteld of foutloos taalgebruik elitair is. Klopt het wel dat mensen die minder taalvaardig zijn, door welke oorzaak dan ook, meteen op een zijspoor worden gezet? Dus gediscrimineerd worden omdat ze de taal minder beheersen?
Er mensen die zeggen dat correct taalgebruik bevrijdend werkt. Het kan je een goed gevoel geven wanneer je de
Nederlandse taal goed machtig bent.
Zelf heb ik vroeger gemerkt dat familieleden en vrienden van mijn ouders die van Indische afkomst waren vaak
bijna griezelig correct Nederlands spraken. Daar waren ze heel erg trots op want het was de kroon op en bewijs van hun integratie.
Maar wat als je taalgevoel niet zo ontwikkeld is? Want hoe belangrijk is dat nou eigenlijk?
Taal is een vorm van communicatie maar welke rol speelt daarbij kennis van grammatica en spelling?
Want we communiceren ook met beelden, geluiden en gebaren.
Denk aan het gebruik van WhatsApp berichten waar we vaak door het gebruik van emoticons onze tekst net een extra lading geven.
Taal is in beweging
Er wordt wel onderscheid gemaakt tussen taal als systeem en het dagelijks taalgebruik. En dat laatste ontwikkelt zich snel, heel snel. Het dagelijks taalgebruik heeft steeds meer invloed en stoort zich niet aan de officiële regels. Dit taalgebruik is continue in beweging.
Doekoe, patta’s, het zijn slechts twee voorbeelden van woorden die de oudere mensen misschien niet zo bekend
voorkomen maar deze vormen van straattaal zijn inmiddels wel breed ingeburgerd.
Of denk aan de diverse gevleugelde gezegdes van Johan Cruijff die veel gebruikt worden vaak inclusief de door Johan gemaakte taalfouten. “Elk nadeel heb…”
Hoe meer ik erover nadenk des te meer moet ik erkennen dat veel waarde hechten aan correct taalgebruik voor een ongelijkheid zorgt die niet terecht is. Dus misschien is het wel tijd om het belang van de juiste grammatica en spelling wat meer loslaten. Want dit is vaak ten onrechte gekoppeld aan onze indruk of iemand al dan niet intelligent is.
Discriminatie door taalgebruik?
Het artikel dat ik las ging er vanuit dat de taal wordt gekoloniseerd door “een homogene groep Noord-Europese, witte, mannelijke en elitaire mensen”.
Hier ben ik het niet mee eens, er zijn genoeg mensen van kleur die de taal heel goed beheersen net zoals er heel
veel witte mensen zijn die weinig kaas van correct taalgebruik gegeten hebben.
Zijn het vooral mannen? Ik heb de indruk dat vrouwen meer taalgevoel hebben of daar in elk geval mee bezig zijn
dan mannen. Elitair? Misschien wel maar dat wordt dan mede veroorzaakt door het onterecht neerkijken op minder talige mensen.
Spellingsfouten: geen probleem voor de spraakherkenning van Dragon
Hoe erg is het uiteindelijk dat het gebruik van d, t, en dt verkeerd wordt toegepast.? Misschien houden we ten onrechte vast aan intussen bijna archaïsche spellingsregels.
Dus: heb meer waardering voor diverse soorten van taalgebruik. Niet meteen mensen in een hokje duwen
wanneer je geconfronteerd wordt met een bericht met fouten.
Mocht het voor jou wel van belang zijn om zoveel mogelijk teksten te schrijven zonder fouten, bedenk dan dat
wanneer je teksten op de juiste manier dicteert Dragon een groot deel van de spelfouten eruit zal halen.
Grammaticaregels loslaten? De meeste mensen doen dit al, nu wij nog
Vandaag kreeg ik weer enkele mails met fouten erin; en na het schrijven van deze blog dwong ik mezelf om niet meteen een oordeel te vellen in de zin van “nooit gedacht dat die en die zó zou schrijven”. Meer gewoon lezen, en die spelling? Laat het gaan.
Het viel niet mee, maar het lukt wel.
En raad eens, eigenlijk werkt dát bevrijdend.