Hoeveel woorden kent een gemiddelde spreker?

The Guardian's onderzoek suggereerde dat het rond dit aantal woorden blijft voor de rest van het leven van de meeste (gemiddelde) mensen, met als gevolg dat dit ongeveer hetzelfde aantal woorden is als de woorden die door een populaire krant zijn getekend in de loop van het produceren van de dagelijkse uitgaven, terwijl een afgestudeerde een woordenschat zou kunnen hebben die bijna twee keer zo groot is (23.000 woorden). Shakespeare, volgens Robert McCrum et al. (wiens schatting van de gemiddelde woordenschat 15.000 woorden is), had een van de grootste opgenomen woordenschat van een Engelse schrijver op ongeveer 30.000 woorden.

In feite is het bijna onmogelijk om zeker te zijn. Niet alleen vanwege de moeilijkheid om het aantal woorden dat een individu gebruikt en begrijpt in te schatten, maar ook vanwege de moeilijkheid om te bepalen wat wel of niet een discreet "woord" vertegenwoordigt. 

• Is "haar-droger" bijvoorbeeld één of twee woorden ("haardroger")?
• Zijn er afkortingen en acroniemen zoals "a.m." en "p.m.", "griep" en "BBC"?
• Is "bezit" niet hetzelfde als "bezitten" of is het een apart woord?
• Hoe zit het met eigennamen, merknamen? Tel je slang en regionale dialectwoorden mee?
• Tekst en andere online conventies?
• Verschillende grammaticale tijden van hetzelfde werkwoord?
• Zijn populaire idiomen en zinnen ('''tot ziens''', ''goed man'', ''LOL'') enkelvoudig te tellen?
• En zo verder.

Er is ook een onderscheid te maken tussen de woorden die mensen gebruiken (hun actieve woordenschat) en de woorden die ze nooit uit eigen beweging gebruiken, maar die ze wel begrijpen als ze het woord tegenkomen wanneer ze door anderen worden gebruikt (hun passieve woordenschat). Het is duidelijk dat iemands passieve woordenschat (veel) groter is dan zijn actieve woordenschat.

• De meeste volwassen native testpersonen variëren van 20.000-35.000 woorden.
• Gemiddelde native testpersonen van 8 jaar kennen al 10.000 woorden
• Gemiddelde native testpersonen van 4 jaar weten al 5.000 woorden
• Volwassen native testpersonen leren bijna 1 nieuw woord per dag tot op middelbare leeftijd
• De groei van de woordenschat van volwassen testpersonen stopt in principe op middelbare leeftijd
• De meest voorkomende woordenschatgrootte voor buitenlandse testpersonen is 4.500 woorden.
• Buitenlandse testpersonen hebben de neiging om meer dan 10.000 woorden te bereiken door in het buitenland te wonen
• Buitenlandse testpersonen leren 2,5 nieuwe woorden per dag terwijl ze Engels spreken 

‼ Verrassend feit: het lezen van fictie is net zo belangrijk als het lezen in het algemeen. Dit komt omdat een breder scala aan woordenschat wordt gebruikt in fictie dan in het schrijven van non-fictie.

Deze gegevens gaan over de Engelse taal. Is dit door te trekken naar de Nederlandse taal?

Aloude vraag die gesteld werd en met een wetenschappelijk onderzoek beantwoord is.

Nederlanders hebben een grotere woordenschat dan Vlamingen. Dat blijkt uit het vijfde Groot Nationaal Onderzoek, waaraan 400.000 mensen uit Nederland en Vlaanderen hebben deelgenomen. 

Deelnemers moesten van honderd woorden beoordelen of een woord wel of niet bestond. De score daarop werd gebaseerd op het aantal juiste bestaande woorden en het aantal als bestaand herkende nepwoorden.

Gemiddeld behaalden deelnemers 71,6 procent, wat neerkomt op een woordenschat van zo'n 38.000 basiswoorden. Uit het onderzoek bleek dat leeftijd de belangrijkste invloed had op de behaalde score. Wie de basisschool verlaat, beschikt over een basiswoordenschat van ongeveer 27.000 woorden. Daarna is er een continue groei van bijna 16.000 woorden tot aan het tachtigste levensjaar.

Weer een vraag die op verjaardagsfeesten de nodige discussie oplevert. Welke taal heeft het meest aantal woorden in zijn woordenboek. Zou dit de reden zijn waarom Engelse spraakherkenning beter functioneert dan de Nederlandse?

Muscle ranking (aantal woorden, grootste woordenboek):

• Japans - 500.000 woorden - 日本国語大辞典 (Nihon kokugo daijiten) - dit omvat buitenlandse leenwoorden, neologismen, archaismen, idiomatische zinnen, Chinese typeringen, slang en regionalismen.
• Nederlands - 430.000 woorden - Woordenboek der Nederlandsche Taal
• Chinees - 370.000 woorden - 汉语大词典 (Hanyu Da Cidian) (23.000 hoofdpersonages)
• Engels - 171.476 woorden in gebruik - Oxford English Dictionary (2e druk, 20 delen, 615.100 definities, 47.156 verouderde woorden)
• Frans - 100.000 woorden - Le Grand Robert de la langue française (350.000 definities)

Wil je je eigen woordenschat kennen? Dan zijn er diverse testen op diverse sites te vinden.

Een test waar de referentieniveau wordt aangegeven van 15 woorden.  De Taalunieversum verstrekt woordlijsten waar rijtjes woorden op staan die een Nederlander op een bepaalde leeftijd moet kunnen kennen.

Dragon heeft standaard 250.000 woorden in het woordenboek, we noemen dat lexicon. Cedere voegt daar de specifieke woorden aan toe die nodig zijn voor speciaal vakgebied. Bijvoorbeeld Letselschade specialist die zowel Medisch als Juridisch nodig heeft. Of een sportarts met nog diversiteit aan actieve woorden.

Een lexicon schaf je aan als extra woordenboek bovenop het standaard woordenboek van Dragon. Heb je een vak of werk je in een branche waar geen standaard woordenboek voor is, dan kun je die zelf maken. Vraag om een maatwerktraining om hiermee een start te maken of een uurtje online samen met een trainer.