Ethische begrip in de zorg
Ik wil mij niet bezighouden met medisch-ethische theorieën. Dat is een vak op zich en een breed begrip. Voor onze eigen praktijk, waar we ook te maken hebben met diversiteit, is het essentieel om rechtvaardige zorg eens van meerdere kanten te belichten.
De discussie over rechtvaardig werd flink aangehaald in 2020 en 2021 en iedereen praatte mee, had een mening. In de Corona-tijd ging het vooral over leeftijd, corona, onderliggend lijden en IC-bedden. Al eerder over onbetaalbare geneesmiddelen en orgaandonatie.
Eigenlijk speelt rechtvaardige zorg al langer een rol in de zorg. Discussies in ziekenhuizen, in poliklinieken en zelfstandig behandel klinieken (ZBC). Een voorbeeld is een operatie van een gebroken heup of het aan elkaar zetten van een multiple onderbeenbreuk bij een bejaarde vrouw. Het eerder verstrekken van medicatie aan mensen met een Turkse achtergrond of juist meer medicatie geven zonder achterliggend onderzoek te verrichten. Vele meningen over medisch-ethische kwesties.
- Rechtvaardigheid door KNMG
- Worden etnische minderheden in de huisartsenpraktijk anders benaderd en geholpen?
- Verlagen werkdruk bij huisartsen
- Levensovertuiging en beschouwing van de zorgverlener
- Mensen met een beperking en rechtvaardige zorg
- Geeft Cedere dezelfde rechtvaardige zorg aan de mensen met een beperking in thuissituatie als op de werkvloer?
- Zelfreflectie: maken wij bij Cedere ‘foute’ keuzes, onbedoeld discriminerend?
Rechtvaardigheid door KNMG
Op de site van KNMG kun je het volgende lezen over het begrip rechtvaardigheid.
Het principe van rechtvaardigheid betekent dat gelijke gevallen gelijk behandeld moeten worden, en ongelijke gevallen ongelijk. Voor artsen betekent dat bijvoorbeeld dat rijke patiënten geen voorrang krijgen op arme patiënten bij een behandeling op de eerste hulp.
Het betekent ook dat patiënten met acute klachten wél voorrang krijgen op patiënten zonder acute klachten. In dat geval gaat het immers om een ongelijke situatie. In de gezondheidszorg draait het om de medische vraag/behoefte: iemand moet die behandeling krijgen die op dat moment wenselijk en nodig is. Daarbij is het voor de arts niet relevant welk geslacht iemand heeft, of welk ras, welk geloof of welke seksuele geaardheid.
Het principe van rechtvaardigheid kan gaan knellen als er schaarste is: bijvoorbeeld bij een volle intensive care, bij dure geneesmiddelen of bij donororganen. Welke patiënten zijn gelijk en welke niet? Hoe verdeel je schaarse middelen? En wie heeft het meeste recht op iets wat schaars is?
Worden etnische minderheden in de huisartsenpraktijk anders benaderd en geholpen? Denken we met ze mee of voor ze?
Patiënten ervaren in de geneeskunde weinig begrip voor hun etnische/culturele achtergrond en religieuze overtuigingen.
Pigmentzorg in België. beheert een site met informatie voor zorgverleners over en voor multiculturele zorg. Vanuit de overtuiging dat het interculturele niet meer weg te denken is uit de samenleving – ook niet buiten de grote steden – nodigen ze hulpverleners uit om cultuursensitief aan de slag te gaan.
Niet door het uitvoeren van kant-en-klare recepten, want die bestaan niet voor het interculturele vraagstuk. Wel door op zoek te gaan naar kennis en ervaringen van anderen. Om zo, daar waar nodig, het juiste en de nodige dosis ‘pigment’ toe te voegen aan de hulpverlening.
Op deze site vind je tools voor begrijpelijke taal en, andersom, documentatie over kleurrijke zorgverleners.
Verlagen werkdruk bij huisartsen
In de praktijk blijkt dat steeds meer POH-ers (praktijkondersteuner huisarts) in dienst van de huisarts verpleeghuizen bezoeken.
Een erkende Praktijkondersteuner Huisartsenzorg (POH) werkt in de huisartsenpraktijk. Het zorggebied waarin een POH actief is betreft chronische zorg zoals diabetes zorg, astma/COPD, CRVM en ouderenzorg.
Niets ten nadele van deze medewerkers, maar duidelijk is wel dat door de vergrijzing al een voorselectie wordt gemaakt bij het afleggen van huisbezoeken. De huisarts legt zijn taak neer bij een POH, de geneesheer staat onder een grote werkdruk. Er is een aanzienlijk tekort aan huisartsen in Nederland.
Voor het volgen van de opleiding HBO Praktijkondersteuner is een diploma inservice A of MBO4 Verpleegkunde of doktersassistenten MBO-4 voldoende. We moeten deze functie niet verwarren met de huisarts zelf, een POH werkt onder de verantwoordelijkheid van de arts.
Cedere levert zorgverleners medische spraakherkenning om de administratieve druk te verlagen.
Levensovertuiging en beschouwing van de zorgverlener
En nu vanuit de andere kant. Heb je als cliënt bij een zorgverlener met een bepaalde levensovertuiging een uitdaging wanneer je zelf niet gelovig bent? Kunnen de gewetensbezwaren van de arts jouw genezingsproces beïnvloeden?
Niet ieder gewetensbezwaar is hetzelfde. Er zijn bezwaren tegen het uitvoeren van bepaalde handelingen (abortus, euthanasie, het geven van inentingen) en tegen een specifieke groep mensen (handen geven aan vrouwen, het niet willen behandelen van alcoholisten).
Het is allereerst de verantwoordelijkheid van de zorgverlener zelf om ervoor te zorgen dat de zorgverlening niet te lijden heeft onder zijn privéopvattingen.
De arts zal patiënten in gelijke gevallen gelijk behandelen. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Er is in de zorg dus maar beperkt ruimte voor gewetensbezwaren.
Toch dwingen we met deze beperkte ruimte artsen niet om mee te werken aan zaken waar ze principiële bezwaren tegen hebben. De arts werkt immers vrijwillig in de zorg.
Kan een eenmaal afgestudeerde arts zich toch niet vinden in algemeen geldende gedragsregels, de professionele standaard van het betreffende vakgebied of het non-discriminatiebeginsel, dan doet hij er goed aan zich serieus te bezinnen of dit werkveld wel iets voor hem is.
Mensen met een beperking en rechtvaardige zorg
Ook mensen met een (verstandelijke) beperking willen meedoen in de samenleving. Hulpvragers nemen in toenemende mate zelf de regie over hun zorg en ondersteuning. Dat willen zij zelf, maar de regering verwacht dat ook van hen, zie bijvoorbeeld de Wet maatschappelijke ondersteuning – WMO wetgeving - en de Wet op de jeugdzorg (Jeugdwet).
Wikipedia zegt over handicap: In de ruime betekenis is een handicap zowel een medische als een maatschappelijke beperking. Alles wat een harmonisch samenleven met de omgeving bemoeilijkt of verhindert en daardoor de maatschappelijke ontwikkeling van het individu in de weg staat, kan een handicap betekenen.
Mensen met een beperking weten heel goed wat ze zelf willen maar ontvangen ze ook rechtvaardige zorg? De toegang tot huisartsenzorg voor mensen met een beperking staat onder druk. Door een tekort aan huisartsen, tijdsdruk en schaarste aan kennis kunnen mensen met een beperking moeilijker terecht bij een huisarts.
Geeft Cedere dezelfde rechtvaardige zorg aan de mensen met een beperking in thuissituatie als op de werkvloer?
Cedere levert spraakherkenning aan zowel professionals als particulieren. Op beide fronten wordt spraakherkenning ingezet voor mensen met een (arbeids) beperking, voor het kunnen of blijven werken met de computer, mailen en tekstverwerken.
Professionals zonder arbeidshandicap gebruiken onze tools om sneller en smarter te werken.
Een deel van deze mensen gebruikt spraakherkenning thuis. Vergoedingen vinden plaats via de zorgverzekeraar.
Medewerkers met een arbeidshandicap kunnen (blijven) werken met behulp van Spraakherkenning. UWV of de werkgever betaalt dan het gehele traject.
Geeft Cedere dezelfde rechtvaardige zorg aan de mensen met een beperking in thuissituatie als op de werkvloer? Op deze vraag zeg ik volmondig JA. Eerlijk gezegd durf ik zelfs te beweren dat we mensen in thuissituatie uitgebreider ondersteunen omdat geen ICT-afdeling op de achtergrond aanwezig is. Lees hoe Cedere Duurzaam is.
Zelfreflectie: maken wij bij Cedere ‘foute’ keuzes, onbedoeld discriminerend?
Hmm…, onbedoeld staat dan wel centraal. Brainstormend met collegae hebben we dit onderwerp aan de kaak gesteld. Nederland is multicultureel en onze klanten zijn dat ook. Spraakherkenning is taal en gebaseerd op De Dikke Van Dale en het Groene boekje. Dialect wordt niet verstaan, een accent is geen probleem. Bij een accent duurt de leercurve wat langer, uiteindelijk wordt de spraak herkenning hoog bij juist gebruik.
Mensen met een andere moedertaal spreken vaak technisch Nederlands en daar is Dragon dol op. De lidwoorden de en het kan hij ook mee uit de voeten. Waar ligt het probleem dan?
De blauwdruk voor het maken van de spraakherkenning schijnt bij het programmeren vooral gemaakt te zijn door witte programmeurs. Bij linguïstiek opbouw zijn veel mensen nodig die stukken tekst voorlezen waar Dragon de herkenning op baseert. Bij elke versie wordt dit weer uitgebreid zodat de herkenning verbetert.
In deze fases zijn er in verhouding weinig andere mensen gebruikt zoals anderstaligen of niet-Nederlands als moedertaal sprekend. De herkenning loopt dan ook achter voor deze mensen en leercurve is langer. Nuance is zich dit bewust en werkt eraan. Als Cedere kunnen we hier helaas niet veel aan bijdragen.
Godie Vierbergen
Lees verder:
Online accountant en Next level accountant.
Wij houden van snel en slim werken en wat we niet zelf hoeven te doen, automatiseren we. We houden van onafhankelijkheid en vrijheid, werken wanneer wij willen en waar we willen.
En dat geldt ook voor onze financiën.